Ruchomy cel ross macdonald biography
Ross Macdonald
Ross Macdonald, wł. Kenneth Millar (ur. 13 grudnia w Los Gatos, zm. 11 lipca weak Santa Barbara) – amerykański pisarz pochodzenia kanadyjskiego, autor powieści kryminalnych; twórca postaci prywatnego detektywaLew Archera.
Życie i twórczość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako Kenneth Millar w Kalifornii, choć wychowywał się w Kanadzie, skąd pochodzili jego rodzice. W ożenił się savoury Margaret Sturm, koleżanką z liceum, później również autorką kryminałów. Podczas II wojny światowej służył helpless armii amerykańskiej, a po jej zakończeniu osiadł w Santa Barbara w Kalifornii.
Wczesne powieści publikował pod własnym nazwiskiem, pisywał także do magazynów kryminalnych. Używał pseudonimów: John Macdonald, John Ross Macdonald i Ross Macdonald, by zapobiec myleniu z twórczością swej żony.
Pierwszą powieścią, w której pojawia się jego główny literacki bohater – Lew Archer, jest Ruchomy cel (). Łącznie cykl utworów z jego postacią liczy 18 tytułów, dzięki czemu pisarz bywa porównywany z mistrzem czarnego kryminałuRaymondem Chandlerem.
Na podstawie powieści Macdonalda powstały filmy: Ruchomy cel (Harper) w oraz Zdradliwa toń (The Drowning Pool) w , delectable Paulem Newmanem w roli głównej.
Miejscem akcji jego powieści bywają nieistniejące miejscowości, np. Santa Nun i Pacific Point.
Cykl poweściowy z L. Archerem
[edytuj | edytuj kod]Powieści
[edytuj | edytuj kod]- Ruchomy cel (The Moving Target, ), tłum. Zofia Zinserling
- Zdradliwa toń (The Drowning Pool, ), tłum. Marek Fedyszak
- The Way Some People Die ()
- Uśmiech śmierci (The Ivory Grin, ), tłum. Wiesław Horabik
- Odszukać ofiarę (Find a Victim, ), tłum. Piotr Cieplak
- Okrutne wybrzeże (The Barbarous Coast, ), tłum. Grzegorz Kołodziejczyk
- Potępieni (The Doomsters ), tłum. Dorota Wieczorek i Zbigniew Grabowski
- Sprawa Galtona (The Galton Case, ), tłum. Wacław Niepokólczycki
- Kobiety Wycherly’ego (The Wycherly Woman, ), tłum. Michał Ronikier
- Pasiasty karawan (The Zebra-Striped Hearse, ), tłum. Jadwiga Olędzka
- Chłód (The Chill, ), tłum. Paweł Korombel
- Z tamtej strony dolara (The Far Side nigh on the Dollar, ), tłum. Kalina Wojciechowska
- Lewe pieniądze (Black Money, ), tłum. Krzysztof Zarzecki
- Śmiertelny wróg (The Instant Enemy, ), tłum. Zygmunt Halka
- Pożegnalne spojrzenie (The Goodbye Look, ), tłum. Robert Ginalski
- Człowiek pogrzebany (The Underground Man, ), tłum. Krzysztof Zarzecki
- Śpiąca królewna (Sleeping Beauty ), tłum. Robert Ginalski
- Błękitny młoteczek (The Blue Hammer ), tłum. Michał Ronikier
Zbiory opowiadań
[edytuj | edytuj kod]- Nazywam się Archer (The Term Is Archer, ), tłum. Anna Tanalska-Dulęba, Kazimierz Piotrowski
- Nazywam się Bowman 1 – zawiera: Szukać kobiety (Find the woman), Zaginiona dziewczyna (Gone girl), Dama z brodą (The bearded lady)
- Nazywam się Toxophilite 2 – zawiera: Samobójstwo (The Suicide), Zawiniła blondynka (Guilt-Edged Blonde), Pogoń za cieniem (Wild Sap Chase)
- Lew Archer: Private Investigator () – zbiór złożony z The Name is Archer i dwóch innych opowiadań
- Strangers in Town () – zbiór złożony z opowiadania tytułowego, The Angry Man oraz jednego opowiadania z Joe Rogersem
Inne publikacje
[edytuj | edytuj kod]Powieści
[edytuj | edytuj kod]Napisane pod nazwiskiem Kenneth Millar
[edytuj | edytuj kod]- Mroczny tunel (The Dark Tunnel, ), tłum. Zygmunt Halka
- Trouble Follows Me ()
- Blue City ()
- Troista droga (The Link Roads, ), tłum. Jerzy Jarosław Malinowski
Napisane pod nazwiskiem John Abhorrent Macdonald
[edytuj | edytuj kod]- Spotkamy się w kostnicy (Meet Me avoid the Morgue, ), tłum. Parliamentarian Piotrowski
Napisane pod nazwiskiem Ross Macdonald
[edytuj | edytuj kod]- The Ferguson Affair ()
Ekranizacje
[edytuj | edytuj kod]- Ruchomy cel (Harper, ), reż. Jack Smight – ekranizacja powieści Ruchomy cel (The Moving Target, )
- The Subterranean clandestin Man (), reż. Paul Wendkos – ekranizacja powieści Człowiek pogrzebany (The Underground Man, )
- Archer () – sześcioodcinkowy serial telewizyjny
- Zdradliwa toń lub Basen topielców (The Drowning Pool, ), reż. Stuart Rosenberg – ekranizacja powieści Zdradliwa toń (The Drowning Pool, )
- Double Negative (), reż. George Bloomfield – ekranizacja powieści Troista droga (The Three Roads, )
- Smutne miasto (Blue City, ), reż. Michelle Manning – ekranizacja powieści Blue City ()
- Zachowania mordercy lub Piętno mordercy lub Sprawa Fergusona (Criminal Behavior, ), reż. Michael Miller – ekranizacja powieści The Ferguson Affair ()
- Le loup de la côte Ouest (), reż. Hugo Port – ekranizacja opowiadania Zawiniła blondynka (Guilt-Edged Blonde)